Is het afkopen van studiejaren nog een interessante vorm van pensioenopbouw?

8 maart 2021

Eind november 2020 liep de overgangsperiode af waarin u studiejaren aan extra gunstige voorwaarden kon afkopen. In drie jaar maakten 60.000 werknemers, ambtenaren en zelfstandigen er gebruik van. Vandaag blijft het afkopen van studiejaren nog altijd een optie, zij het niet langer tegen het voordeeltarief.

Waarom studiejaren afkopen?

Uw wettelijk pensioen hangt af van de duur van uw loopbaan en de lonen die u tijdens die loopbaan verdiende, weliswaar beperkt tot een bovengrens. Tijdens uw studiejaren bouwt u dus geen pensioenrechten op. U kunt evenwel zelf een bijdrage storten waardoor die studiejaren toch meetellen voor uw pensioen en u idealiter uw pensioenbedrag opkrikt.

Hoeveel kost een studiejaar?

U betaalt per studiejaar een jaarlijks geïndexeerd forfaitair bedrag van 1560,60 euro. Tot 1 december 2020 kon u al uw studiejaren vanaf uw twintigste verjaardag afkopen. Daarbij maakte het niet uit hoelang u afgestudeerd was. Nu geldt het forfaitaire bedrag enkel nog om studiejaren die u afkoopt binnen de tien jaar na het behalen van uw diploma.

Voor alle studiejaren die u meer dan tien jaar na het behalen van het diploma afkoopt, volgt een actuariële berekening, die onder meer rekening houdt met uw leeftijd op het moment van de aanvraag en de actuele rentevoeten. Hoe langer u wacht, hoe hoger het te betalen bedrag oploopt. In het slechtste geval kan een studiejaar u ongeveer 6.000 euro kosten.

Wat brengt het op?

Voor een werknemer levert elk studiejaar een extra brutopensioen van 277,11 euro op. Trekt u een gezinspensioen, dan gaat het om 346,80 euro. De Federale Pensioendienst wijst erop dat het nettobedrag afhangt van verschillende factoren.

Voor een ambtenaar hangt het bedrag af van zijn referentiewedde. In principe levert een afgekocht studiejaar jaarlijks 1/60 van de referentiewedde op. Hoe hoger die referentiewedde, hoe sneller de terugverdientijd van de afgekochte jaren.

Aandachtspunten

Let wel, het afkopen van studiejaren betekent niet dat u vroeger met pensioen kunt gaan. De geregulariseerde studieperioden worden uitsluitend gebruikt voor de berekening van het pensioenbedrag. Ze hebben dus wel een invloed op het bedrag van uw pensioen, maar geen enkele invloed op de datum van uw (vervroegd) pensioen.

Via mypension.be vindt u terug hoeveel het afkopen van uw studieperiode u exact oplevert. Zelfstandigen moeten daarvoor aankloppen bij hun sociaal secretariaat.

Loont het de moeite?

De eindafrekening is voor iedereen verschillend. Aangezien pas afgestudeerden het afkopen van studiejaren doorgaans niet meteen overwegen, is de kans groot dat u daar pas op latere leeftijd over nadenkt. In dat geval loopt het afkoopbedrag nu hoger op en zal het rendement niet altijd volstaan om de kosten van de registratie te compenseren. Dat verklaart meteen ook de rush in het aantal aanvragen die de Federale Pensioendienst kort voor de deadline van 30 november heeft opgetekend.

Alternatieven

Het klassieke pensioensparen geldt uiteraard als een populair alternatief. Pensioenspaarfondsen en pensioenspaarverzekeringen gaan uit van hetzelfde principe: tussen uw 18 en 64 stort u regelmatig een bedrag in het fonds of de verzekering. Zo bouwt u een spaarpotje op waarop u kunt terugvallen bij uw pensioen. Dat moedigt de overheid ook aan met een fiscaal voordeel. Een pensioenspaarfonds is een beleggingsfonds: het belegt uw geld in aandelen en obligaties. Het rendement van uw spaarcenten is dus volledig afhankelijk van de beurs. Bij een pensioenpaarverzekering ontvangt u een vaste jaarlijkse rente, eventueel aangevuld met een winstdeelname.

Tip: Ga hier na hoe pensioenspaarfondsen en pensioenspaarverzekeringen de voorbije jaren presteerden.