Weet niet of het hier juist staat, maar het heeft in ieder geval met woonleningen (hypothecaire kredietakte verloopt ook via notaris) te maken.. Indien niet: verplaats gerust.

Artikel uit de Tijd van vorig jaar van Stefaan Michielsen:

Hoe denken jullie hierover?


Het rapport dat minister Geens over de toekomst van het notarisambt ontving, is een slag in het water. Een echte hervorming van het notariaat is nodig.


Als de meest in het oog springende nieuwigheid in een 240 pagina’s dik rapport over de toekomst van het notarisambt een voorstel is om bij een vastgoedtransactie een kwart van het ereloon van de notaris door de verkoper te laten betalen, dan weet je het wel. Een grote omwenteling predikt dit rapport niet. Je kan niet anders verwachten als je zo’n rapport bestelt bij de erevoorzitter van de Koninklijke Federatie van Belgische Notarissen en de erevoorzitter van de Nationale Kamer van Notarissen. Die twee ‘experten’ hebben zeker kennis van zaken, maar kijken niet met een frisse blik. Hun voornaamste bekommernis is te grote veranderingen in het beroep van notaris vermijden.


Het hele rapport is een pleidooi voor de eigen winkel. Het grootste deel van hun voorstellen gaat over kleine aanpassingen aan de interne organisatie van het notarisberoep. Als ze het over de blockchain hebben, een technologie om data en transacties te authenticeren die de notariële stempel overbodig maakt, luidt hun aanbeveling dat het notariaat daarvan ‘bedachtzaam’ gebruik kan maken. Een revolutie wordt niet gepredikt, die wordt met alle mogelijke middelen afgewend. Disruptie in het notariaat? Het is aan de heren niet besteed.


Door het rapport bij die twee notarissen te bestellen bewijst minister van Justitie Koen Geens (CD&V) zijn onwil om veel aan het notariaat te veranderen. Hier wordt een theaterstukje opgevoerd dat de burgers in dit land bij de neus neemt. Dit rapport is waardeloos.



Nochtans zijn er goede redenen voor een grondige bezinning over het notarisberoep. Het is een oud instituut dat in veel andere landen niet bestaat. Een notaris is half ambtenaar, half zelfstandige ondernemer. Ze vormen een corporatistische groep die steunt op een wettelijk monopolie, hun diensten zijn duur. Dat de notarissen hun hakken in het zand zetten tegen een hervorming van hun beroep en een aantasting van hun privileges, is begrijpelijk. Maar de overheid moet het algemeen belang voor ogen houden, niet dat van de notarissen.


Van het beroep van notaris moet geen karikatuur worden gemaakt, als zouden het mensen zijn die alleen maar hun handtekening onder een document plaatsen en daar veel geld voor vragen. Voor de materies die ze behandelen is gespecialiseerde juridische kennis nodig. Sommige zaken die ze voorgelegd krijgen, zijn complex. Er zijn aktes waar veel werk in kruipt en waar ze maar een magere vergoeding voor mogen vragen. De meeste notarissen werken hard, ze runnen een kmo’tje met soms een tiental medewerkers.


Maar een deel van hun werk kan op een andere manier efficiënter en goedkoper gebeuren, door gebruik te maken van technologische ontwikkelingen en elektronische databanken. De overheid is er medeplichtig aan dat het nu nog vaak op een archaïsche manier via notarissen moet gebeuren, door de wettelijke formaliteiten die ze oplegt en omdat ze onvoldoende in digitalisering investeert.


Organiseer daarover een grondige brainstorm, ook met mensen van buiten het notariaat en de juridische wereld. Laat ideeën botsen, denk out of the box. Kijk met een open blik, haal inspiratie bij de best practices in het buitenland. Want met het rapport dat nu voorligt, kan je niks aanvangen. Het krijgt een dikke onvoldoende. Jammer van de uren werk die de twee experten-notarissen er hebben in gestoken. Maar het verdient alleen een plaats in hun archiefkast.


Stefaan Michielsen,

Senior writer

vreselijk

maar wat had je verwacht? Minister Geens, met zijn eigen advocatenbureau, vraagt aan een aantal oude notarissen, om het notariaat uit te mesten?