Domiciliëringen en doorlopende opdrachten: hoe stopt u ze?

20 februari 2024

Wellicht heeft ook u één of meer domiciliëringen lopen via uw bankrekening, mogelijk hier of daar ook een doorlopende opdracht. Maar wat is nu weer het verschil? Zijn daar vaak problemen mee? En hoe zet u een domiciliëring of doorlopende opdracht stop?

Sinds 2021 kreeg de FOD Economie 2.804 meldingen die betrekking hadden op een betaling via domiciliëring. In de grote meerderheid van de gevallen - 2.317 sinds 2021 - ging het om problemen met (of pogingen tot) afgedwongen aankoop. U weet dus maar beter goed wat uw rechten zijn. Laat ons die hier overlopen.

Wat zijn domiciliëringen en doorlopende opdrachten?

Beide zijn een handige oplossing om terugkerende betalingen niet te vergeten. Als u een doorlopende opdracht geeft aan uw bank, schrijft die wekelijks, maandelijks of jaarlijks een vast bedrag voor u over, naargelang wat u hebt gevraagd. U gebruikt dat systeem bijvoorbeeld om de huur voor uw woning te betalen, of de afbetaling van uw woonlening. Uw huur blijft een heel jaar gelijk, tot de volgende huurindexatie.

Maar bij andere facturen verschilt het bedrag wel eens van maand tot maand. Ook die kan u automatisch betalen, maar dan via een domiciliëring. Daarbij geeft u bijvoorbeeld uw kabeldistributeur de toelating, via een mandaat, om het factuurbedrag van uw bankrekening te halen.

Wat als er iets niet klopt?

Bij een doorlopende opdracht hebt u de teugels compleet in handen. Het is te zeggen: u kiest het bedrag en de betalingsfrequentie en u kan de betalingsopdracht op ieder moment zelf stopzetten. Dat betekent uiteraard niet dat u niet meer moet betalen, bijvoorbeeld aan uw huurbaas. U betaalt alleen niet meer automatisch.

“Indien u niet akkoord gaat met een betaling in het kader van een bestaande Europese domiciliëring”, zegt Jean Cattaruzza, ombudsman van de financiële sector, “meld dat dan binnen de acht weken aan uw bank. Die stort het bedrag dan terug. Dat betekent opnieuw niet dat u het bedrag niet moet betalen. U vereffent het alleen niet vanzelf. Gebeurt de domiciliëring zonder dat u daarvoor een geldig mandaat gaf? Zo’n onterechte betalingen kan u tot 13 maanden terugvragen. Uw bank vraagt dan een kopie van het mandaat op aan de bank van de begunstigde. Blijkt het mandaat inderdaad niet geldig of onbestaand, dan krijgt u de bedragen terug. Dat probleem komt ook wel eens voor.”

Wanneer zo’n mandaat niet geldig is? Vaker dan u denkt. Bijvoorbeeld wanneer het niet ondertekend is. U kan dus niet louter mondeling een domiciliëring toestaan via de telefoon, in tegenstelling tot wat sommige organisaties beweren. “Soms bestaat er zelfs geen mandaat, terwijl er toch betalingen plaatsvinden. Dat kan zo een tijdlang doorgaan, omdat de bank van de schuldenaar niet automatisch naar een kopie van het mandaat moet vragen, vooraleer een domiciliëring te betalen.”

Dus wat doet u het best?

“U doet er goed aan op tijd de automatische betalingen op uw rekening te checken, zodat u een betaling tijdig terug kan vragen”, zegt Carruzza. Daarnaast kan u enkele zaken doen om problemen te voorkomen. Bijvoorbeeld uw bank een lijst geven met de enige leveranciers waarvan u een domiciliëring aanvaardt. Of de instelling vragen om enkel onder een bepaald maximum of volgens een bepaalde periodiciteit (bijvoorbeeld een keer per maand) te betalen in het kader van een domiciliëring. Of u vraagt om eenvoudigweg nooit een domiciliëring te aanvaarden, dat kan ook.

Verder kan u via de bank alleen onterechte domiciliëringen stoppen. Een domiciliëring stopzetten waar er niets mis mee is, lukt enkel via de organisatie waaraan u betaalt. Vroeger kon dat ook via de bank, maar dat is sinds 2014 niet meer het geval.

Tip: vind de beste zichtrekening voor uw behoeften