Betaal jaarlijks honderden euro’s minder belasting: start met pensioensparen

27 november 2023

Hebt u wat geld dat u gerust tot uw zestigste kan missen? Dan zou u daar een aanvullend pensioen mee kunnen opbouwen. Als u daar dit jaar nog mee start, betaalt u elk jaar honderden euro’s minder belasting. Maar hoe start u met pensioensparen? Welk voordeel haalt u er precies uit? Hoeveel stort u het best? En is pensioensparen nog de juiste optie?

Waarom u maar beter ook zelf een pensioen opbouwt, is al snel duidelijk wanneer we er de nieuwste minimale, verhoogde, wettelijke pensioenen bijnemen. Hoeveel u dus krijgt, als u zelf geen bijkomend pensioen opbouwt. Als alleenstaande krijgt u sinds 1 januari 2023 na een volledige loopbaan van 45 jaar 1.637 euro bruto (of 1.581 euro netto) per maand. Hebt u recht op een minimaal gezinspensioen, dan ontvangt u sinds 2023 2.046 euro bruto (of 1.824 euro netto) per maand. Ter vergelijking: het gemiddelde brutoloon van een werknemer bedraagt volgens Statbel 3.886 euro.

Uw wettelijke pensioen kunt u opkrikken met een aanvullend pensioen. Daarbij levert pensioensparen meteen een voordeel op. Als u dit jaar ten hoogste 990 euro stort, hebt u recht op een belastingvermindering ter waarde van 30% van het gestorte bedrag. Stort u dit jaar tussen 990 en 1.270 euro? Dan krijgt u 25% terug. Dus 317,50 euro, als u 1.270 euro stortte.

Hoe maakt u er werk van?

Fiscaal voordelig pensioensparen kan op twee manieren, waarbij u geld mag storten vanaf uw 18^de tot het jaar waarin u 64 bent. Dat geld wordt belegd tot het moment waarop u met pensioen gaat. U kan vervroegd geld opnemen, maar dan beboet de fiscus u en verliest u opgebouwd kapitaal.

Ofwel start u met pensioensparen via uw bank. Die belegt uw gestorte kapitaal in een pensioenspaarfonds, dat op zijn beurt uw geld belegt in onder meer aandelen en obligaties. Hoeveel een pensioenspaarfonds opbrengt, hangt af van af van hoe die beleggingen het dan doen. Het ene pensioenspaarfonds belegt wel meer in aandelen dan het andere, waardoor u er meer risico mee neemt, maar mogelijk ook meer rendement bekomt.

Ofwel doet u aan pensioensparen via een verzekeraar. Dan kiest u doorgaans voor een zogenaamde tak 21-spaarverzekering. Deze formule levert u een gewaarborgde rente op, net als een mogelijke winstdeelneming, als de verzekeringsmaatschappij uw stortingen met extra winst kon beleggen en haar financiële resultaten dat toelieten. Maar u kan ook voor een tak 23-beleggingsverzekering kiezen, waarbij het rendement compleet afhangt van de aandelen en obligaties waarin de verzekering belegde. Dat is minder veilig, maar levert mogelijk wel meer op.

Nu, waar u ook voor kiest, u betaalt ook altijd instapkosten, op elke storting die u doet. Bij een pensioenspaarverzekering kunnen die tot 6,5% bedragen, al betaalt u in de praktijk zelden zo veel. Via Spaargids liggen de instapkosten bijvoorbeeld een stuk lager, tot zelfs 0%. Bij pensioenspaarfondsen betaalt u sowieso minder instapkosten, doorgaans 2 tot 3%, maar wel ook jaarlijks lopende kosten tussen 1 en 1,5%.

Wat dan als het zover is?

De tegoeden in een pensioenspaarfonds kan u laten staan tot op het moment dat u het opportuun vindt om ze op te vragen. Doet u aan pensioensparen via een verzekering, dan betaalt die het opgebouwde kapitaal uit op de einddatum, ongeacht hoe de beleggingen ervoor stonden.

Aan de meet betaalt u nog een eindbelasting. Startte u voor uw 55^ste met pensioensparen, dan betaalt u 8% belasting op het ogenblik dat u zestig wordt (16,50% op stortingen van voor 1993). Als u voor een pensioenspaarfonds koos, belast de fiscus u op een fictief bedrag, waarbij de staat ervan uitgaat dat elke storting die u deed 4,75% per jaar opbracht. Voor stortingen van voor 1992 gaat de staat zelfs uit van een fictieve opbrengst van 6,25%.

Koos u voor een tak 21-spaarverzekering? Dan belast de fiscus u op het kapitaal en de gewaarborgde rente. De winstdeelnames zijn vrijgesteld. Ging u voor een tak 23-beleggingsverzekering? Dan betaalt u de eindbelasting op de waarde van de verzekering op dat moment.

Na uw zestigste verjaardag kan u blijven storten in uw pensioenspaarfonds of verzekering, tot 31 december van het jaar waarin u 64 jaar werd. Al die stortingen leveren dan nog een belastingvermindering op, zonder dat u er nog belasting op betaalt.

Startte u pas met pensioensparen toen u 55 jaar of ouder was? Dan betaalt u de eindbelasting pas op de tiende verjaardag van uw contract, zonder dat u nog belastingvrije opbrengst krijgt tussen uw 60^ste en de datum waarop u uw opgebouwde kapitaal opvraagt.